تقی ارانی در جایگاه متهم حاضر شد. مجتبی از بچگی تقی رو می‌شناخت. زمان تحصیل تو آلمان هم با هم بودن. تقی ملی‌گرایی بود که بعد از جنگ جهانی اول حسابی چپ‌گرا هم شده بود، مثل خود مجتبی. دکتر تقی ارانی پشت تریبون رفت و شروع کرد به صحبت، صحبت از رنج‌دیدگان ایران. تقی ارانی شش ساعت و نیم در دادگاه سخنرانی کرد، شش ساعت و نیمی که ایران رو تکون داد، شش ساعت و نیمی که شد، نقطه عطف تاریخ. ما در این قسمت از مورخ رفتیم سراغ تشکیلاتی که احتمالاً می‌تونیم بگیم مهم‌ترین تجربه تحزب و کار حزبی در تاریخ ایران ما بوده، به سراغ حزب توده.