logo
episode-header-image
Dec 2023
1h 27m

شماره ۶۰ | فرار از جهنم سوسیالیسم

Sasan Aghaei, Mojtaba Hessami
About this episode

سه‌گانه‌ی دیوار برلین )۲(: دیوار چگونه برپا شد؟


مردم برلین، شب خوابیدند و وقتی صبح روز ۱۳ آوگوست ۱۹۶۱ بیدار شدند، دیدند دیواری بلند و طولانی، شهر اون‌ها رو تقسیم به دو کرد، نیمی شرقی و نیمی غربی. دیوار برلین اما تنها، شهر برلین رو تقسیم به دو نکرده بود؛ این دیوار به شکلی نمادین، جهان پس از جنگ جهانی دوم رو به دو بلوک تقسیم می‌کرد؛ بلوک شرق به رهبری شوروی کمونیستی و بلوک غرب به رهبری آمریکای کاپیتالیست.


چرا دیوار برلین ساخته شد، دستور چه کسی بود و چه هدفی رو تعقیب می‌کرد؟


پادکست مدبویز تو دومین قسمت از سه‌گانه‌ی خودش رازهای برپایی مشهورترین دیوار قرن بییستم رو توضیح میده. ما تو قسمت نخست این سه‌گانه، روی‌دادهای پایانی جنگ جهانی دوم که منتهی به بروز جنگ سرد و دو شقه شدن آلمان شد رو مرور کردیم.


حالا تو اپیزود ۶۰م مدبویز می‌رسیم به دورانی که آلمان و شهر برلین دو پاره و تبدیل به دو کشور مجزا شده و در حقیقت آزمایشگاهی به وسعت یک ملت شکل گرفته که مردم قسمت غربیش، با بهره‌گیری از مزیت‌های اقتصاد آزاد و سرمایه‌داری به سمت استانداردهای سطح بالای زندگی حرکت می‌کنند و مردم تو سمت شرقی همین کشور، تو بهشت سوسیالیستی وعده داده‌شده، هر روز گرسنه‌تر از دیروزند.


نبرد اندیشه‌ها در آلمان، البته اون جوری که کمونیست‌ها انتظار داشتند پیش نرفت و در نهایت رسوایی زیادی به بار آورد. مردم گروه گروه، از بهشت سوسیالیستی می‌گریختند تا وارد قلمروی «دشمنی» بشنوند که نظام کمونیستی می‌گفت بی‌رحمه، برای بهره‌کشی ثروتمندا از طبقه ی ضعیف ساخته شده و خون کارگرا رو می‌کنه تو شیشه. شکم گرسنه اما، شعار سرش نمیشه ...


۸ آذر ۱۴۰۲ / ۲۵۸۲

گوینده: مجتبی حصامی

نویسنده: ساسان آقایی

یادبود این شماره: آیین باستانی آذرجشن

تقدیم شماره ۶۰ به: زنده‌یاد حسن پیرنیا


* منابع استفاده‌شده در این اپیزود:

۱( کتاب «مرد بی‌چهره» / مارکوس ولف

۲( کتاب «بازسازی یک خانه تقسیم‌شده» / هانس دیتریش گشنر

۳( کتاب «تاریخ روابط آمریکا و شوروی» / پیتر جی بویل

۴( کتاب «تاریخ اتحاد شوروی؛ از آغاز تا پایان» / پیتر کنز

۵( کتاب «استالین» / ادوارد راژیسنکی

۶( کتاب «خاطرات نیکتا خروشچف» / نیکتا خروشچف

۷( کتاب «آخرین روزهای امپراتوری شوروی» / دیوید رمنیک


* آهنگ‌های مورد استفاده در این اپیزود:

1- قطعه‌ی «روسیه‌ی زیبا» از Steve Oxen

۲- قطعه‌ی «توکاتا و فوگ» از یوهان سباستین باخ

۳- قطعه‌ی «Ancient Runes» از بند Twelve Titans 

۴- قطعه‌ی «Minefield» از Ghostwriter

۵- قطعه‌ی «On The Nature Of Daylight» از گروهی از نوازندگان

۶- قطعه‌ی کلاسیک «ساراباند» از فردریش هندل

۷- بداهه‌نوازی جلیل شهناز، همایون خرم، و امیر ناصح افتتاح از مچموعه‌ی "گنجینه موسیقی ایران"

Up next
Dec 2023
شماره ۶۲ | وقتی دیوار ترس شکست
پایان چهارگانه‌ی دیوار برلین(۴): در سال سرنوشت‌ساز ۱۹۸۹ در شرق اروپا و آلمان شرقی چه گذشت؟ پس از دهه‌ها وحشت و تباهی کمونیسم، پس از سال‌ها چیرگی امپراتوری شر بر بلوک شرق، وقتی دهه‌ی ۸۰ میلادی تو اروپا آغاز می‌شد، احتضار و فلاکت چپ، از درون مرزهای شوروی تا تمام شرق اروپا آشکار و ه ... Show More
1h 54m
Dec 2023
شماره ۶۱ | چشمان یک هیولای بزرگ
چهارگانه‌ی دیوار برلین )۳(: بررسی سقوط اقتصادی آلمان شرقی و دستگاه امنیتی مخوف آن سوسیالیسم چه بلایی بر سر ملت‌ها میاره؟یک سال قبل، تو سه‌گانه‌ی مدبویز برای فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، بهتون نشون دادیم که کمونیسم و سوسیالیسم چطوری کار می‌کنه و چه بلایی سر ملت‌ها میاره. آلمان‌شرقی ... Show More
1h 10m
Nov 2023
شماره ۵۹ | مرز دو جهان
سه‌گانه‌ی دیوار برلین (۱): آلمان چگونه تقسیم شد؟ روز نهم نوامبر ۱۹۸۹، دیواری فرو ریخت که برپاییش نماد جنگ سرد بود و سقوطش سمبل جهان آینده‌ای که کمونیسم روسی در اون جایی نداره. مردم آلمان شرقی در روی‌دادی ناگهانی و پیش چشم بهت‌زده‌ی دوربین‌های تلویزیون و عکاسی، با هر چی به دست‌شون ... Show More
1h 8m
Recommended Episodes
Jun 2023
تولد یک قزاق | داستان زندگی رضا شاه، از کودکی تا روز تاجگذاری
این داستانِ از تولد تا سلطنت مردیه، که تو زمستون به دنیا اومد؛ زمستون، کودتا کرد و تو زمستون هم سلسله‌ش از هم فروپاشید. کسی که تو یه خانواده گمنام تو یه روستای دور افتاده تو مازندران به دنیا اومد. خیلی زود نظامی شد. مسلسل به دست گرفت و تو کوچه پس کوچه‌های تهران قد کشید. کسی که قر ... Show More
59m 16s
Jan 2024
شروع یک فروپاشی - جنگ بالکان - قسمت ۱
با شروع دهه ۹۰ میلادی و در آستانه قرن بیست و یکم، اروپا بعد از تجربه دو جنگ جهانی اول و دوم یه بار دیگه صحنه نبردی خونین و خشونت بار شد؛ اما این بار در کمال ناباوری، به جای نبرد بین کشورها مردم یک کشور که سالها بود به عنوان یک ملت مشترک در کنار هم زندگی کرده بودن، علیه هم وطنای خ ... Show More
48m 47s
Dec 2022
رویای الموت | داستان حسن صباح؛ بنیانگذار اولین فرقه تروریستی جهان
تو قرن های چهارم و پنجم بود که به صنف دارو فروش ها تو کشورهای اسلامی، مخصوصا تو ایران، میگفتن حشاشین. اصلا میگن تو شهرهای بزرگ ایران، یه بازارهایی به اسم بازار حشاشین وجود داشته. اما ربطش به حسن صباح چیه؟ اون در باغ سبزی که میگن، خلفای عباسی، حشیش، قلعه الموت؟! اگر دوست دارید ربط ... Show More
45m 15s
Jul 2023
آخرین وزیر دربار | داستان زندگی و فرجام عبدالحسین تیمورتاش
رضاخان تقریبا تا میانسالگی، ساکن قزاقخانه بود. واسه همینم باعث شده بود کم کم روحیه رضا، یه روحیه نظامی و کاملا منضبط بشه. اون یه نظامی جسور و باهوش بود که چرخ روزگار به اون آداب و فنون نظامی گری یاد داده بود. وقتی تو مسیر شاهی قرار گرفت، افرادی باید اون رو آماده این ردا میکردن. ب ... Show More
52m 22s
Apr 2023
فصل ۳ قسمت ۱۵ : مراکش، کشور شهرهای رنگی
تو این اپیزود می‌خوایم بریم به کشور مراکش، کشوری که خیلی از شهرهای مهمش با رنگ خاص خودشون شناخته می‌شن. جایی که توی اکثر خونه‌هاش، یه اتاق پذیرایی با سبک چیدمان سنتی مراکشی برای پذیرش مهمان‌ها دارن و یه سینی قوری و استکان سنتی هم تو این اتاقاشون به عنوان یه عنصر جدانشدنی دیده می‌ ... Show More
1h 31m
Dec 2023
جنگ کره - قسمت آخر - معجزه‌ای برای پایان جنگ
با ورود مستقیم چین به نفع کره شمالی، معادلات جنگ دو کره باز هم تغییر کرد. حالا دیگه آتش توپخونه‌های دو طرف لحظه‌ای خاموش نمی‌شد. نیروهای هر دو جبهه در مواضع دفاعی خودشون مستقر بودن و فقط به حمله‌های دشمن جواب می‌دادن. دیگه هیچ کدوم از طرفین قدرت پیشروی تو خاک حریف رو نداشت. بمب‌ا ... Show More
41m 7s